xalvat@yahoo.com        m.ilbeigi@yahoo.fr          

    

                  

http://www.chn.ir


تولد تلويزيون در ايران


نخستين فرستنده تلويزيوني ايران سال 1337 آغاز بکار کرد. در دهه 30 هجري وقتي دولت سرگرم تدارکات براي ايجاد تلويزيون بود؛ حبيب‌الله ثابت پاسال از بخش‌خصوصي پيش‌دستي کرد و پيشنهاد تاسيس يک ايستگاه فرستنده تلويزيوني را ارائه داد.
تلويزيون هاي قديمي در ايران

خبرگزاري ميراث فرهنگي_ گروه ميراث فرهنگي_ فاطمه علي اصغر_ نخستين فرستنده تلويزيوني تاريخ ايران ساعت 5 بعدازظهر جمعه يازدهم مهرماه سال 1337 آغاز به کار کرد. در دهه 30 هجري شمسي، وقتي دولت سرگرم تدارکات زمينه و طرح ريزي براي ايجاد تلويزيون بود «حبيب الله ثابت پاسال» از بخش خصوصي پيش‌دستي کرد و پيشنهاد تاسيس يک ايستگاه فرستنده تلويزيوني را ارائه داد.

از آنجا که پاسال از اعتماد دربار برخوردار بود، با پيشنهاد او موافقت شد و مجلس شوراي ملي در تيرماه سال 1337 ماده اي با4 تبصره مصوب کرد که به موجب آن اجازه داده مي شد يک فرستنده تلويزيوني زير پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن در تهران ايجاد شود. اين فرستنده تا 5 سال از پرداخت ماليات معاف بود و تمامي برنامه هاي آن از مقررات اداره کل انتشارات پيروي مي‌کرد. اين فرستنده که " تلويزيون ايران " ناميده مي شد، ابتدا هر روز از 6 بعدازظهر تا 10 شب برنامه داشت.

تلويزيون ايران به صورت خصوصي اداره مي شد و متکي به درآمدهاي خود از طريق آگهي‌هاي تجاري و تبليغاتي بود. اين سازمان پس از يک سال فعاليت برنامه‌هاي خود را در تهران به 5 ساعت افزايش داد و در سال 1340 فرستنده ديگري در آبادان و يک فرستنده تقويتي در اهواز تاسيس کرد.

رونق تلويزيون ايران، تصميم حکومت را در تاسيس يک شبکه تلويزيوني سراسري را قطعي تر کرد. بنابراين در سال 1340 يک گروه فرانسوي ازسوي سازمان برنامه و بودجه مامور بررسي و طراحي يک مرکز تلويزيوني شد.

سرانجام پس از تصويب طرح ايجاد "تلويزيون ملي ايران"، يک ايستگاه کوچک بوجود آمد و با امکاناتي ساده پخش برنامه هاي آزمايشي را از سال 1345 آغاز کرد. امکانات فني تلويزيون در آن زمان به يک استوديو، سه دوربين و دو دستگاه ضبط صوت مغناطيسي محدود مي شد و از آنجا که فرستنده تلويزيون ايران با سيستم 525 خطي آمريکايي کار مي کرد و سيستم تلويزيون ملي625 خطي اروپايي بود، تلويزيون ملي با نصب يک فرستنده 2 کيلو واتي با سيستم 525 خطي بر بالاي ساختمان هتل هيلتون، امکان استفاده از اين شبکه را براي همه دارندگان تلويزيون با سيستم هاي مختلف، امکان پذير کرد.

مدت کمتر از دو سال از تاسيس تلويزيون ملي نمي گذشت که در 17مرداد 1347 نخستين مرکز شهرستاني تلويزيون ملي در اروميه گشايش يافت و چندي بعد مرکز تلويزيوني بندرعباس به کار افتاد. مراکز تلويزيوني به تدريج يکي پس از ديگري در شهرهاي مختلف شروع به کار کردند و پيامهاي سياسي، فرهنگي و تفريحي را طبق ماموريت هايي که برنامه ريزان حکومت تعيين کرده بودند، به قشرهاي وسيع تري از مردم رساندند. از آغاز شکل گيري تلويزيون عده زيادي از فيلمسازان به علت امکانات مالي بيشتري که تلويزيون در اختيار سازندگان و تهيه کنندگان قرار مي‌داد؛ جذب آن شدند.

در نتيجه تلويزيون به صورت يکي از مراکز مهم فيلمسازي در بخش دولتي درآمد و تعداد زيادي فيلم داستاني و مستند ازجمله مستند خبري(که درصد بيشتري نسبت به ديگر فيلم ها داشت) و سريال‌هاي گوناگون در آن ساخته شد، به گونه اي که حاصل کار فيلمسازان تلويزيون تا قبل از انقلاب نزديک به هزار فيلم کوتاه و بلند بود.

در ايران از همان سال هاي اوليه کار تلويزيون، سريال‌سازي نيز پا گرفت. "امير ارسلان نامدار" از نخستين سريال هاي ايراني است که از تلويزيون ملي پخش شد. تلويزيون ملي ايران در سال‌هاي بعد از انقلاب اسلامي با تغيير نام به سيماي جمهوري اسلامي ايران در قالب دو شبکه برنامه هاي خود را در پي گرفت. در سال هاي آغازين پس ازانقلاب بيشترين زمان برنامه‌هاي سيما به مستندهاي سياسي تبليغاتي و اخبار سراسري اختصاص داشت.

مستندهايي از پرونده‌هاي سياسي عوامل رژيم سابق، عوامل گروهک‌هاي منافقين، مجاهدين و اعترافات آنها از آن جمله بود. به تناسب وضع بحراني جامعه پس از انقلاب و به طبع آن آغاز جنگ ايران و عراق اين روند به سوي فيلم‌هاي مستند به جبهه و جنگ تغيير مسير داد و تا سال‌ها بعد اين روند همچنان ادامه داشت. برنامه هايي مانند "روايت فتح" محصول اين دوران هستند. در اين سال ها مجموعه هاي نمايشي و داستاني چون "سلطان و شبان" به کارگرداني داريوش فرهنگ، "سربداران" به کارگرداني محمدعلي نجفي، "هزار دستان" به کارگرداني علي حاتمي، "کوچک جنگلي" به کارگرداني داريوش بحراني و بهروز افخمي و... ساخته شدند. درکنار اين مجموعه هاي تاريخي، از مجموعه داستاني – اجتماعي آن روزگار بايد به مجموعه "آينه" اشاره کرد.

مجموعه‌اي که درقالب نمايشي که به دو روي سکه زندگي خانواده هاي مختلف مي پرداخت. در دهه هفتاد بود که تلويزيون از انحصار شبکه يک و دو بيرون آمد و با تاسيس شبکه سه سيما با رويکردي به جوانان و ورزش عرصه هاي جديدي را در جذب مخاطب آزمود. در واقع از همين مقطع زماني بود که با آزاد شدن ويدئو، رونق سينما، فيلم هاي ويدئويي و بعدها سي دي و دي وي دي فرصت انتخاب براي مخاطبان بيشتر شد. با تاسيس شبکه پنجم با عنوان شبکه تهران و اختصاص يک شبکه استاني به استانهاي کشور، توجه به مناسبات درون گروهي شهرستانها و استانها در دستور کار برنامه سازان قرار گرفت.

تاسيس شبکه 4 با شعار پرداختن به برنامه هاي علمي، فرهنگي و هنري فاخر ايران و جهان و نهايتا شبکه خبر همگي در راستاي سياست هاي جديد براي تامين گونه هاي مختلف سلايق مخاطب مفهوم پيدا کرد.

رسانه تلويزيون اگر چه به صورت لاك پشتي اما همچنان

 

بالای صفحه