و به همين خاطر است که هرگز نفهميديم که چرا کوجه‌اسبان (kujesbän) را اصفهان کوچک! يا همان کوچصفهان ثبت کرده‌اند. وقتی دليل اين اشتباه‌ها را نفهميديم دست به داستان‌سرايی و خلق وجه‌تسميه‌های مسخره می‌زنيم.

لونَیْ (lonay) هم شد لونَک و لاجُؤن (läjon) هم تبديل به لاهيجان شد و يا نام پولُرود (Pulorud) در روی نقشه‌ها، تبديل به پُل‌رود (رودی با يک پل!) می‌شود و هيچ‌کس نيست که بگويد: پل که واژه‌ای فارسی است و در گيلکی، پل را پورد می‌گويند.

از اين ميان، دوست دارم وجه‌تسميه واقعی سه اسم‌مکان را که به اشتباه ثبت شده‌اند نقل کنم:

اَته‌کو (ate-ku)، يعنی همان کوه معروف در جنوب لنگرود که امروزه همه به جز مردم محلی آن را «عطاکوه» می‌نامند. اته‌کو يعنی کوه رو به آفتاب. اَته از اَفتُؤ (aftow) يا آفتُؤ گرفته شده است و هيچ ربطی به نام آقايی به نام عطا ندارد!!! اين قضيه در فرهنگ گيل و ديلم پاينده لنگرودی و نيز فرهنگ مرعشی به صراحت عنوان شده است.

منطقه‌ای که امروزه به آن جواهردشت گفته می‌شود، آن‌طور که از اهالی محلی آن شنيده‌ام جؤردشت (جؤر به معنای بالا) نام دارد. گرچه امروزه مردم محلی نيز جواهردشت بودن جؤردشت را کم‌کم باور کرده‌اند!

و ديگری، ديله‌مؤن (dilamon)، همان منطقه باستانی است که ديلمان (deylamän) ثبت شده است. ديل (dil) يعنی محوطه محصور. مانند گؤديل (gow dil) به معنی جای محصور برای نگهداری گاو. ديل در برابر سرا (sarä) يا سارا (särä) به معنی جای باز و بدون ديوار است. جانِ ديل (jäne dil) هم معنی درون ِ جان و خيلی عزيز را می‌دهد.

مؤن(mon) نيز پسوند مکان بوده و بر استقرار و ماندن و سکون در برابر حرکت دلالت می‌کند. (در فارسی خانمان، گفتمان و...)
بر همين اساس؛ لوله‌مؤن يا لوله‌مان(lulamän) : نیستان. شلمؤن(shalmon) : جايی که شله (نوعی پيله ابريشم) وجود دارد. آله‌مان(älamän) : جايی که آل (نوعی پرنده) ساکن است.

و آخر: اين مجموعه تنها با ياری و نظرهای مستند شما رفيقان کامل خواهد شد. ياعلی

منابع:
http://caspianous.blogspot.com
ديلمان يا ديله‌مُن، بيژن شهرستانی، گيله‌وا، شماره84
فرهنگ گيل و ديلم، محمود پاينده لنگرودی