xalvat@yahoo.com        m.ilbeigi@yahoo.fr          

                                                                                                                              

                       

پُل  اِلوُآر :  اشعار ِ عاشقانه و رهائی يانه

 

 Jacques Gaucheron   ژاک گوشرون  (  برگردان : م.  ايل بيگی )

 

1

زندگينامه

 

پُل اِلوُآر  در سال ِ 1895 بدنيا آمد . اولين اشعارش را در دوران ِ نوجوانی ِ هميشه بيمارش می نويسد و بزحمت شفا يافته ، جنگِ [جهانی ِ ] 1914-1918 است  که اورا می قاپد و می بلعد و مواجه ميگردد ( ذر ابتدا همچون پرستار و پس آنگاه چون سرباز ِ پياده نظام ) با خوف و کراهت های ِ قصابی های ِ انسانی .

در 1917 با گالا Gala  ازدواج می گند .

با دشواری و زحمت بسيار ، مجموعهء کوچکی از اشعار با نام ِ تکليف ، وظيفه و دل واپسی را منتشر می کند و در ژوئيهء 1918 اشعاری برای ِ صلح را .

با تريستان تزارا Tristian Tzara در جنبش طغيانگرانهء     دادا * شرکت می کندو پس آنگاه، همراه با آندره بُرُتون A. Breton و لوئی آراگون Louis Aragon ،   در فعاليت های ِ سورره آليسم – بی جذبيت درنظرگاه های ادبی ، جزم ها و داوری های ِ گروه . مانيفست سوررئآليسم به 1924 برميگردد و پژوهشهای ِسوررئآليستی در فاصلهء بينِ دو جنگ ادامه مي يابند . بحث و گفتگوها در بارهء دورنمايهءانقلاب ، [ جنبش ِ]ضدِ فاشيسم ، در جنب و جوش و گرداب هایِ تاريخی ِ آنزمان، چرخشی جدلی به خود مي گيرند وبا برداشت ها و تفاسير  ِ خشن و تند خو و در انتها ،با جدائی های ِ در يک آن تصميم گرفته شده .

 

پل الوآر ، از سالِ 1936 ، در زمانِ جنگِ [داخلیِ ] اسپانيا ،  با گروه فاصله می گيرد . حدائی و گسست با بُرُتون در 1938 قطعی می گردد .

با نُوش ( نُوچ ؟ ) Nusch ، که در 1929آشنا شده بود ، در 1934 ازدواح می کند .

در مدتِ جنگِ [ جهانی ِ ] 1939-1945 ، پل الوار يکی از مدافعان ِ  مقاومتِ عقلائی و روشنفکری در برابر ِ نازيسم خواهد شد . در 1942 به حزبِ کمونيست ِ زيرزمينی می پيوندد . در برپائی ِ انجمن ِ سراسری ِ نويسندگان  نقشی  بازی می کند  و در انتشارات  ِ  [ مخفی و زيرزمينی ِ] مينوئی [ نيم شب ] Minuit ، دو جلد ِ آبرو و افتخار ِ شاعران را منتشر می کند.

بعد از آزاد سازی ِ [ فرانسه ] ، شاعر ِ شناخته شده و موردِ احترام ، فعاليت و اشتغال ِ دوگانه اش را ادامه می دهد ؛ کار ِ نويسندگی و کوشندهء مبارزه برای ِ صلح در زمانِ جنگ ِ سرد [ و از همينرو ] سفرهای ِ بسياری انجام می دهد . با دومينيک Dominique از گردِهمائیِ صلحِ مکزيکو برمی گردد . روی ِ گردآوری ِ مطالب ِ گزيده ِ اشعارش ، بويژه ، نخستين برچيدهء زندهء اشعار ِ گذشته ، کار می کند .

نمی تواند برگزيدهء نوشته هائی  در بارهء هنر  را ، که شروع کرده بود ،  به پايان برساند  و  در  18 نوامبر 1952 ،  در سنِ  57 ساله گی ، با سکتهء قلبی از پا درآمد .

اِلُوآر از نگاه ِ دالی

 

کافيست نظری بياندازيم به آثارش تا دريابيم که پُل اِلِوآر بسيار دل بسته است که شعر  بيانِ راستين انسان ( چه برای ِ خود ِ او وچه برای ِخواننده اش ) باشد .  شعر می تواند شيفته گی ، شعف ِ شنيدن ، همبستِگی ِ درونی با صدا و ندائی ديگر – خويشاونديِ به کل نزديک به ما – باشد .

شعر لازمهء زندگی ِ انسانی ست ، همتراز [با نان ] . انسان ها ، پس از ارضایِ نيازهایِ غذائی ِ شان ( به گفتهء شاعر : "نان مفيدتر از شعر است")، مبادرت به رها ساختن ِ خود ، از طريق ِ سرپيچی ِ مدام از محدوديت های خود – از هر نوع که باشند - ، مينمايند .

شعر لازمهء هر کسی ست که اجتماعی می شود ؛ هرآنکه که رويای ِ ، چه امروزی و چه فردائی ِ ، آن داد که تمام ِ انسانيت اش را بارور سازد و تلاش بر پاسخگوئی بر انواع ِ تمناهایِ خوشبختی دارد .

شعر ابزاری از آگاهی و رشد ِ وجدانی ست که از خود و جهان داريم . آنچه که در اين ميانه مهم است تشخيص ِ درست است و به روشناترين وجهی ديدن – نه تنها از طريق ِ دريافت های ِ مشاهده ای ، که حتی از جاده های ِ سو به تخيلات ِ آفريننده .

 

مفهوم ِ تمام اينها اينست که شاعر ، خسته ناپذيرانه ، پی می گيرد روشنائی را و نه سياهی ِ فراگير (فريب های ِ به ظاهر واقع ؛ انديشه های منسجم ؛ دروغ ها ؛ ماوراء سازی های فريبانه ؛ خبط و خطاها ) را .

 شاعرقناعت تنها به موم کردن زبان ِ به ارث برده در دستانش و بجا گذاشتنِ ِ تأثراتِ تخيل در آن ، نمی کند ، که مي خواهد ، همزمان ، علف زدائی کند و زمين ِ زندگی ِ هر روزه گی را آنچنان بارورکند که تمايلات ِ جديد برويند- با آمالی نو و بديگرگونه زيستن .

 

پُل الوآر ، که کراهت های ِ دو جنگ راشناخت ، سودای ِ صلح در سر دارد . کاويدن ِ حالات ِ زندگی ِآسوده و مسالمت آميز ، به معنای ِ برخلاف ِ جهت ِ تسليم و به پيشواز ِ آزادی و داد ( که جدائی ناپذيرند ) ، رفتن است . بنا نهادن ِ تمام ِ آرزو برعشق است – نه تنها ، بی هيچ شُبه ، عشقی که خوشانه يا ناخوشانه  در گستره ای که با انسان خصومت دارد ، بل عشقی هشيار ، جانزدن و برنگ های شهامت و بلندنظری .

____________

* جنبش ِ ادبی و زيبا شناسانهء طغيانگر که در سالِ 1916در واکُنش برعليه جنگ ، نظاميگری بوجود آمد . در ابتدا با ردمطلق ِهنر ( حتی با نپذيرفتن ابرارها و تظاهرات پيشرو و آوانگارديست آن ، چون کوبيسم و آينده نگری  Futurisme).