xalvat@yahoo.com        m.ilbeigi@yahoo.fr          

  

فريدون توللی

 

فريدون توللي در سال 1298 در شيراز به دنيا آمد  .
پس از پايان دوره آموزشهاي دبستاني و دبيرستاني در اين شهر وارد دانشگاه تهران شد و در سال 1320 در رشته باستان شناسي دانشکده ادبيات اين دانشگاه فارغ التحصيل شد سپس به کار باستان شناسي روي آورد چندي رييس اداره باستان شناسي استان فارس بود پس از شهريور 1320 وارد فعاليتهاي سياسي شد و در راستاي اين فعاليتها به نوشتن مقالاتي تحت عنوان التفاصيل پرداخت پس از مرداد 1332 که تب و تابهاي سياسي جامعه فرو نشست از فعاليت سياسي دست شست و در کتابخانه دانشگاه پهلوي شيراز به کار مشغول شد
توللي بر اثر آشنايي با نيما در شعر به شيوه جديد گرايش يافت و به يکي از پيشروان آن تبديل شد دفترهاي شعر رها و نافه او محصول همين دوران است وي بعد ها در مرز ميان شيوه نو و کهنه متوقف ماند و به مخالفت با فرم آزادي نيمايي پرداخت و سر انجام با انتشار پويه که مجموعه اي از غزل و قصيده به شيوه قديم است پا در راه بازگشت نهاد  .
وي درسال 1364 در گذشت

  .

دفتر هاي شعر  :
رها ، شيراز 1329     نافه  ، شيراز 1339      پويه ، کانون تربيت شيراز 1345      بازگشت ،  نويد شيراز 1369      شگرف ، جاويدان 1370

 

اشعار  :

 

 دفتر « رها » :  

قصيده     پشيماني     فرداي انقلاب    مريم      عشقرميده       مهتاب      سايه هاي شب      باستان شناس      دور       اندوه شامگاه     آرزوي گمشده      ناآشناپرست      ويرانه ي اميد      کارون      پندارها       هوسناک      پيشواز مرگ      ناپايدار      شعله ي کبود      مرگ  عفيفي       دخمه ي راز       کوي مردگان     دره ي مرگ     گنهکار  

 

دفتر « تازه ها » :

  سوگند      بيگانه !      دوزخ ِ جان !      خنده ي خورشيد      روزگار!      تيشه اي کو ؟      پرده گشايان !       بهشت ِ گناه       محکمه      موج ِ نو !       تا آخرين نفس

 

دفتر « پويه» :

  سوگند     پاييز     اي وسوسه !     جوانه      عمر ِ ما   

 

دفتر « بازگشت » :

   اندرز ِ سوختگان       فرزند       جام ِ عمر      خاکبوس      سر به درگاهت نسايم ...      جستم و نعره بر زدم !       سيب ِ افلاطون       اوج درد      ناودان       بازگشت      ايرانشناس      غزل       تفته جان       شبگير      پاسخي بر شکوه ي دوست       بهمن        شکفته بهار      کهربايي چشم ِ من ...      پيشک       گم کرده عمر       تازيانه اي بر خويش

 

مرگ ِ عفيفي

 يادت به خير ، اي پدر ، اي رهبري که مرگ
کوتاه کرد پاي ِ تو از کاروان ِ ما
 کانون ِ عشق بودي و سر منزل ِ اميد
 درمان ِ درد و همدم ِ روز و شبان ما
چون آفتاب ِ زرد و غم انگيز ِ شامگاه
 رفتي و چون شفق ، دل ِ ياران به خون نشست
 غم ، سايه ريخت بر دل و از رفتنت به جان
گويي غبار ِ تيره و سرد ِ قرون نشست
 پيوندها به مرگ ِ تو بگسست و نامراد
هر يار ِ دلشکسته ، فرا شد به گوشه اي
 پاشيد زار و گشت لگدکوب ِ روزگار
 هر چا که بود از تو و مهر ِ تو خوشه اي
 وايا به حال ِ زارِ تو ، وايا که همچو شمع
يک عمر سوختي و کست اعتنا نکرد
 يک عمر سوختي که ننالد کسي ز رنج
يک عمر سوختي که نسوزد دلي ز درد
يک عمر سوختي و بياموختي که جور
 تقدير ِ چرخ و مصلحت روزگار نيست !
 وان بينوا که مرده به ويرانسراي ِ فقر
جز کشته ي شقاوت ِ سرمايه دار نيست !
يک عمر سوختي که به اين خلق ِ بت پرست
 روشن کني که خدمت ِ بت از سيه دليست
وين فتنه ها که مي رود ز ناکسان به خلق
محصول بردباري و سستي و کاهليست
دردا! که پند ِ گرم ِ تو در اين گروه ِ سرد
 با آن سخنوري ، سرمويي اثر نکرد
 بت خانه ماند و بت شکن از جهل ِ بت پرست
در خواب ِ مرگ رفت و سر از خواب بر نکرد
 هر شب ، به خلوت ِ دل ِ من - اي پدر چه زود
 رفتي به خاک و سايه برافکندي از سرم -
ياد ِ تو ، ياد ِ مهر و صفاي ِ تو ، نيمرنگ
چون ابر ، موج مي زند از پيش ِ خاطرم
در شعله هاي ِ خاطره ، مي بينمت که باز
 باز آمدستي از در و بنشسته اي به تخت
 پيرامن ِ تو حلقه زنان ، دوستان ز مهر
 در آن حياط ِ پر گل ِ خاموش ِ پر درخت
مي پرسي از يکايک ِ آن جمع ِ پر اميد
 از روز ِ رفته ، با لب ِ خندان فسانه اي
 وانگه به ياد ِ غمر ِ سفر کردع ، سوزناک
مي خواني از کتاب ِ جواني ترانه اي
 اشکت ، به چهره مي دود آرام و آن سرود
 دنبال مي شود ز دل ِ کوچه ، در سه گاه
 در ، سخت مي خورد به هم آنگاه و مست ِ شوق
عباس ، شاد و خنده به لب مي رسد ز راه
در بوي ِ مست ِ آن گل ِ محبوبه ، گاهگاه
 مي جويي از جهان ِ سياست کناره اي
 مي پرسي از مهين ، به نوازش حکايتي
مي بندي از اميد ، به اختر نظاره اي
 من همچنان به چهره ي گرم ِ تو بسته چشم
 فرزند وار پيش ِ تو بنشسته ام خموش
آرنج ، تکيه داده سبک بر کنار ِ تخت
 بر گفته هاي نغز ِ تو از جان سپرده گوش
لختي چنين ، به خواب دل انگيز ِ خاطرات
رؤياي گرم ِ ياد ِ تو ، مي سوزدم دو چشم
بر مي جهم ز شوق و دريغا که نامراد
 دل مي تپد ز وحشت و رگ مي زند ز خشم
 آه ، اين کجاست ؟ کو ؟ چه شد اي پدر ؟ دريغ !
 جز من کسي نمانده در آن کلبه ي خموش
سيگار ، دود کرده و انگشت سوخته
 من همچنان بياد ِ تو و نامه ي سروش!

( به نقل از : آواي آزاد http://www.avayeazad.com )

 

ديگر « از نگاهِ ديگران ... » :  تاريخ و جغرافيا        سياسي         ديني        هنر و  ادبيات